Een ernstige ziekte vraagt veel van de patiënt. Het kan leiden tot het verstoren van de draagkracht/draaglast balans. Enerzijds omdat de ziekte, met angst, onzekerheid en pijn, veel van je vraagt, maar ook doordat je daadwerkelijk minder kan hebben. Je kunt minder ondernemen en minder leuke en ontspannende dingen doen, zoals sporten. Dit alles heeft ook weer invloed op je gezin, werk en vriendschappen. Soms kunnen onverwerkte problemen uit het verleden juist nu de kop op steken, omdat je lichamelijk kwetsbaarder bent en je je kwetsbaar voelt. Het kan moeilijk zijn daarover met elkaar te praten. In therapie vind je woorden om te kunnen praten, en leer je beter om te gaan met spanningen rond het ziekteproces.
Ook bieden we geregeld de Houd me Vast training aan: een training gericht op het verbeteren en verdiepen van de band tussen beide partners, met als focus omgaan met ziekte binnen de partnerrelatie.
Meerdere van onze psychologen hebben ook in een ziekenhuis gewerkt en hebben ervaring met “hoe het er daar aan toegaat”. Daarnaast hebben we ook wat geleerd over verschillende ziektebeelden, over bijvoorbeeld MS, schildklierproblemen, diabetes, verschillende vormen van kanker, dementiële beelden en verschillende erfelijke aandoeningen. We zijn geen artsen, maar weten het verschil tussen een hyper en een hypo bij diabetes, dat MS een verschillend beloop kan hebben en dat er verschillende behandelingen zijn voor kanker, mede omdat er zoveel verschillende vormen van kanker zijn.
We werken samen met het IDC (Ingeborg Douwescentrum), de afdeling medische psychologie van het VUmc/AMC en de afdeling klinische genetica van het LUmc. We hebben ook goede contacten met de afdeling medische psychologie van het Slotervaart ziekenhuis en het OLVG West en Oost en het Spaarne Gasthuis.
Pilot aanpassingsstoornis bij patiënten met kanker
Momenteel neemt Christine Brouwer, klinisch psycholoog en psychotherapeut, als behandelaar deel aan een pilot van het IKNL (integraal kankercentrum Nederland) voor het behandelen van aanpassingsstoornissen bij kanker. Sinds 2012 worden aanpassingsstoornissen niet meer vergoed door de zorgverzekeraar. (Ex-)kankerpatiënten krijgen daardoor vaak niet de zorg waaraan zij behoefte hebben. Om dit probleem aan te pakken, is in 2016 de richtlijn ‘Aanpassingsstoornis bij patiënten met kanker’ opgesteld. In deze pilot wordt onderzocht in hoeverre patiënten baat hebben bij deze behandeling. Behandelingen binnen deze pilot worden wel vergoed. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Christine Brouwer: Christine@debosgroep.nl of lees hier meer.
Op 18 januari start de volgende Houd me Vast training: een succesvolle relatietraining voor stellen die hun relatie willen verbeteren of verdiepen.
Aanmelden voor de Houd me Vast training
In iedere relatie komen spanningen, ergernissen en ruzies voor. Soms lopen partners in hun relatie tegen problemen aan waar zij zelf niet meer uitkomen. Dan staan zij voor de keus: de relatie beëindigen of hulp van buiten inschakelen. Relatietherapie helpt om problemen onder ogen te zien en oplossingen te zoeken. Ook kunt u met relatietherapie de relatie verdiepen.
Wij werken vanuit de principes van de Systeemtherapie en letten op functionele en disfunctionele patronen in uw liefdesrelatie. In onze aanpak van de problemen van onze cliënten zijn wij geïnspireerd geraakt door onder anderen John Gottman, een bekende wetenschapper uit de VS. Hij heeft in zijn ‘lovelab’ als eerste echt grondig onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de liefde in relaties en de succes- en faalfactoren van een relatie in kaart gebracht. De therapie die hierop gebaseerd is, biedt vele handreikingen om effectiever en liefdevoller met elkaar om te gaan. Elkaar veranderen, de perfecte partner proberen te zijn of stoppen met ruziemaken is allemaal niet nodig. Wel de dagelijkse kleine dingen met elkaar doen waardoor je de band met je partner steeds herstelt en goed hecht houdt. Door nieuwsgierig te blijven naar elkaar, gerichte aandacht te geven en elkaar te waarderen. Maar ook door ruzies in goede banen te leiden en terug te komen op confrontaties met elkaar. Vooral herstellen is een toverwoord.
Hechting is ook heel belangrijk. Een veilige hechting begint in je kinderjaren door een goede band met je ouders die moeite doen om hun gedrag af te stemmen op jouw behoeftes. Daardoor ontstaat een veilig gevoel: je bent geliefd en belangrijk. Soms loopt het niet goed in je hechtingsontwikkeling. Door te weinig emotionele beschikbaarheid van je ouders of door latere kwetsuren in je liefdesleven. De pijnplekken die daardoor ontstaan kunnen opnieuw actief worden als je partnerrelatie niet lekker loopt. Een andere grote inspirator, Sue Johnson, heeft ons met haar succesvolle EFT methode (Emotionally Focused Therapy) geleerd ook met de hechtingsbril te kijken naar (verstoorde) partnerrelaties. Wanneer functionele analyse en praktische aanpak niet aanslaan, dan blijken partners vaak – omdat ze zich niet meer veilig voelen bij elkaar – verstrikt te zijn geraakt in zelfbeschermende patronen van vechten en terugtrekken. EFT/Houd me Vast helpt bij het doorbreken van deze patronen, en heeft van veel partners weer echte geliefden gemaakt.
Na een scheiding: Een scheiding is zo’n ingrijpende gebeurtenis die je in een emotionele rollercoaster kan brengen. Wij helpen ouders afscheid te nemen van elkaar als partners en een nieuwe weg te zoeken als goede ouders/exen. Susanne Donders van de BOSgroep schreef samen met Carlijne Vos het boek “Scheiden, met je ex toch samen goede ouders”.
Een baby, en dan? Voor veel jonge ouders is er naast het geluk, ook stress en conflicten. De komst van een kind is een intense en onderschatte levensfase-overgang. Samen ouders zijn én liefdespartners van elkaar blijven is niet zo makkelijk en gaat niet vanzelf. Susanne Donders schreef met Gerda Brouwer het boek “Een baby erbij en samen gelukkig blijven”, verschenen in juni 2011 met als doel jonge ouders te helpen om succesvoller deze complexe periode door te komen. 35% van deze stellen gaan namelijk uit elkaar voordat het oudste kind een kleuter is. Te vaak een paniekreactie. Uit onderzoek blijkt dat vrijwel elk stel kort na de geboorte van de baby een relatiedip doormaakt. Weten wat je mogelijk te wachten staat, stelt je in staat er beter op te reageren en meer te kunnen genieten. Wat veel mensen zich bovendien niet voldoende lijken te realiseren is dat een gelukkige en stabiele relatie tussen de ouders het grootste cadeau is dat je je kind kunt geven. (Zie verder www.babyerbij.nl en Houd me Vast met de baby)
Zit je niet lekker in je vel? Het kan zijn dat op bepaalde momenten het leven even niet zo lekker loopt waardoor je sombere of angstige gedachten ontwikkelt of onbestemd niet tevreden of gelukkig bent. Als je geen psychische klachten ervaart die erop duiden dat er sprake is van een diagnose, dan valt psychologische behandeling buiten de vergoede zorg door de zorgverzekeraar. Toch kan het een goed idee zijn om hulp te zoeken. Om je gevoelens te onderzoeken en je bewuster te maken van je behoeften kun je een mogelijk langer therapietraject voorkomen. Zo kan het verlichten van stress en verminderen van piekeren al een positief effect hebben op je psychische gesteldheid. Ook kun je met hulp een terugval in eerdere psychische klachten voorkomen. Of je levenskwaliteit in het algemeen verbeteren. Deelname aan een van onze trainingen is dan een goede optie. De BOSgroep heeft een breed aanbod aan trainingen, die elk je mentale veerkracht vergroten en je helpen om beter om te gaan met de wisselvalligheden van het leven.
We hebben allemaal zo onze vaste gewoonten en routinehandelingen waar soms geen duidelijke noodzaak voor bestaat. Bijvoorbeeld nog even controleren of de deur wel dicht is, of als er over iets naars wordt gepraat het even willen ‘afkloppen’. Deze voorbeelden herkennen veel mensen. We hebben er geen last van en we beschouwen het als iets dat bij ons hoort. Bij dwangklachten is dat anders: het leven wordt erdoor beheerst. Blijven controleren of het gas uit is, overmatig je handen wassen uit angst om iemand te besmetten, bepaalde rituelen maar niet kunnen loslaten: het zijn allemaal voorbeelden van dwangklachten, ook bekend onder de naam ‘obsessief compulsieve stoornis’. Dwangklachten bestaan uit dwanggedachten (verontrustende gedachten die zich aan je opdringen) en dwanghandelingen (handelingen die moeten worden uitgevoerd om de spanning te verminderen). Dwanghandelingen kunnen ook op zichzelf voorkomen. Het zijn klachten die flink ingrijpen in je leven, en er kan dagelijks veel tijd mee gemoeid zijn.
Therapie, en met name cognitieve gedragstherapie, helpt om de dwang te doorbreken. Je leert om te gaan met je dwanggedachten en met de onrust die ze met zich meebrengen, en je bouwt stapsgewijs de dwanghandelingen af. Omdat er bij een dwangstoornis nog al eens sprake is van vermijding, is ook daarvoor aandacht in de therapie. De inhoud, vorm en duur van de therapie worden afgestemd op het individu.
Rouw is afscheid nemen na een ingrijpend verlies. Dagelijks worden veel mensen geconfronteerd met verlies, bijvoorbeeld in de vorm van de dood van een naaste. Meestal gaat de eerste tijd als in een roes voorbij. Het verlies dringt vaak pas in de periode daarna echt door. Dan gaan de nabestaanden beseffen wat het betekent voor hun leven. Dit is de zwaarste en verdrietigste tijd. De verwerking hiervan, het rouwen, kun je zien als het proces om je aan te passen aan een totaal veranderde situatie. Je moet je leven opnieuw afstemmen, de geliefde persoon is immers voorgoed weg. Deze periode kan gepaard gaan met gevoelens van ontkenning en ongeloof, maar ook met gevoelens van somberheid en eenzaamheid. Heftige emoties zoals angst, boosheid, verdriet en schuldgevoelens kunnen aan de orde zijn, net zoals slapeloosheid en lichamelijke klachten. Vaak lukt het toch om het ingrijpende verlies een plek te geven. Er kunnen echter problemen optreden in de aanpassing aan het verlies: het rouwproces stagneert.
Ook andere ingrijpende gebeurtenissen kunnen ingrijpende verlieservaringen geven zoals het verlies van je baan. Therapie helpt dan. De inhoud, vorm en duur van de therapie worden afgestemd op het individu.
Mogelijk herken je je in deze symptomen, maar is therapie niet noodzakelijk. We bieden meerdere trainingen aan die kunnen helpen bij het verwerken van rouw. Bij de training Voluit Leven leer je bijvoorbeeld om je gevoelens en negatieve gedachten rondom de rouw niet weg te drukken, maar te aanvaarden. Een Mindfulness training kun je bijvoorbeeld leren om meer in het hier en nu te leven en minder verstrikt te raken in een negatieve gedachtestroom. Kijk bij ons brede aanbod aan trainingen, die elk je mentale veerkracht vergroten en je helpen om beter om te gaan met de wisselvalligheden van het leven.
Persoonlijkheid
Ieder mens heeft kwaliteiten en valkuilen. Soms kunnen bepaalde karaktertrekken of patronen – bijvoorbeeld in relaties met anderen – je te veel in de weg gaan zitten. Mogelijk wil je hulp om je bewuster te worden van deze patronen en en anders te leren omgaan met je kwetsbaarheden. Deze patronen zijn vaak in de jeugd ontstaan en ingesleten in je persoonlijkheid, waardoor het moeilijk is om bijvoorbeeld ineens wel ‘nee’ te zeggen of om minder impulsief te reageren.
In therapie leer je je bewust te worden van deze patronen, te begrijpen hoe ze ontstaan zijn en er anders mee om te gaan. Voorafgaand aan behandeling doen we als dat nodig is onderzoek om je persoonlijkheid beter in kaart te brengen. De inhoud, vorm en duur van de therapie wordt afgestemd op het individu.
Identiteit
In bepaalde levensfases of na ingrijpende gebeurtenissen, kunnen mensen het gevoel hebben zichzelf ‘kwijt’ te zijn. Je twijfelt aan jezelf en aan wat je nou eigenlijk wilt.
Als je geen psychische klachten ervaart die erop duiden dat er sprake is van een diagnose, valt hulp voor identiteits- en levensfaseproblematiek buiten de vergoede zorg door de zorgverzekeraar. Coaching is dan een optie. De aanpak is gericht op ontwikkeling. Wat gaat er goed en wat kan er beter? We sluiten aan bij je sterke kanten en talenten. Met behulp van technieken uit de gedragstherapie kunnen eventuele drempels worden weggenomen en ga je concreet aan het werk om gewenste vaardigheden te vergroten.
Onze Voluit Leven training sluit ook goed aan op identiteitsproblematiek. Je leert bijvoorbeeld richting te geven aan je leven vanuit aanvaarding van wat er nu is en te leven vanuit wat je werkelijk belangrijk vindt.
Als je continue met eten en je gewicht bezig bent, heeft dat invloed op je dagelijks leven, je psychisch welbevinden en mogelijk ook op je lichamelijke gezondheid. Je kunt bijvoorbeeld last hebben van eetbuien en compenseert dit misschien door over te geven, laxeermiddelen te gebruiken of veel te sporten, of je komt in gewicht aan. Vaak is er sprake van een laag zelfbeeld en onzekerheid over je uiterlijk.
In therapie leer je onder andere op een gezonde manier met eten om te gaan en positievere/realistischere verwachtingen over je eetgedrag en jezelf te creëren. De inhoud, vorm en duur van de therapie worden afgestemd op het individu.
NB Voor behandeling van anorexia raden wij je aan elders gespecialiseerde hulp te zoeken. Zoek hiervoor contact met je huisarts.
Voor lichamelijke klachten kan niet altijd een oorzaak gevonden worden. Na talloze onderzoeken krijg je te horen dat je misschien eens met een psycholoog moet gaan praten of dat je met de klachten moet leren leven.
In therapie gaat het er niet over of er wel of geen somatische verklaring is voor je klachten. Wel kijken we onder andere naar de gevolgen die deze klachten voor jou (en je omgeving) hebben. Ook leer je hoe je anders met de klachten om kunt gaan, zodat je er uiteindelijk psychisch minder onder lijdt. De inhoud, vorm en duur van de therapie worden afgestemd op het individu.
Ook een training kan vaak goede handvatten bieden. Daarnaast kan een training een mooie afronding zijn van een therapietraject. Een training die oorspronkelijk is ontwikkeld voor mensen met chronische lichamelijke klachten is de Mindfulness training, ontwikkeld door Jon Kabat-Zinn, medisch specialist in Amerika. Als arts had hij te maken met patiënten die aanliepen tegen de grenzen van de medische wetenschap, en van hun arts te horen kregen: ‘U zult ermee moeten leren leven’. Helaas wordt er meestal niet bij verteld hoe je dat moet doen. Jon Kabat-Zinn heeft een training ontwikkeld waarin mensen leren hun eigen kracht in te zetten om anders met zichzelf, met stress, pijn en vermoeidheid om te gaan. In de mindfulness-training verenigde hij boeddhistische tradities met westerse psychologische inzichten. Je leert aanwezig te zijn in het hier-en-nu zonder te oordelen, ook als het gaat om iets wat pijnlijk of moeilijk is.
Stress helpt je om te presteren en te ‘overleven’. Als je langdurig veel stress ervaart (op je werk, privé of een combinatie) en geen tijd hebt om voldoende nieuwe energie op te doen, kun je echter overspannen of uiteindelijk opgebrand raken. Het lukt je bijvoorbeeld niet meer om te ontspannen, je kunt je moeilijk concentreren, je krijgt last van lichamelijke klachten en in het weekend uitslapen is niet meer genoeg om bij te komen.
In therapie leer je wat energiegevers en energienemers zijn en hoe je in je leven ruimte kunt inbouwen om nieuwe energie op te doen. Daarbij is er aandacht voor zaken die dit bemoeilijken, maar die je wel kunt veranderen. Als je bijvoorbeeld gewend bent altijd maar door te gaan, als je je grenzen moeilijk kan aangeven, of als je je snel verantwoordelijk voelt.
Maar therapie is niet altijd nodig. In onze trainingen kun je veel leren over anders omgaan met stress, goed voor jezelf zorgen en naar je behoeftes luisteren. In de Voluit Leven training leer je bijvoorbeeld te leven vanuit wat je werkelijk belangrijk vindt en balans te vinden tussen wat je verstand en je hart je ingeven. Met de Mindfulness training leer je om vaker stil te staan in het hier en nu en even rust kan nemen in de drukte van het dagelijks leven. Voor mantelzorgers bieden we Vitaal Mantelzorgen aan, een training gericht op het behouden of herstellen van de draagkracht-draaglast balans van de mantelzorger.
Als iemand één of meerdere ingrijpende (traumatische) gebeurtenissen heeft meegemaakt, kost het enige tijd om dit te verwerken. Vaak zijn mensen na een trauma nog extra alert, schrikken ze sneller en worden ze geregeld herinnerd aan het trauma, bijvoorbeeld door nachtmerries. Dit is volkomen normaal en meestal nemen deze klachten na verloop van tijd vanzelf af. Soms kunnen dergelijke klachten echter om diverse redenen langer blijven bestaan. Je probeert niet aan het trauma te denken, en je vermijdt de confrontatie met dingen die je aan het trauma doen denken – maar ongewild dringen de beelden zich aan je op. Dat kan samengaan met onder andere slaapproblemen, spanning, prikkelbaarheid, schrikachtigheid en concentratieproblemen. Herinneringen aan een trauma van jaren geleden kunnen door veranderde omstandigheden later in je leven weer naar boven komen. Het is je lange tijd gelukt herinneringen hieraan weg te drukken, maar door omstandigheden lukt dat nu niet meer.
Therapie richt zich op verwerking van trauma(‘s). Dat kan door gesprekken, EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), of een combinatie van beide. EMDR helpt je om ingrijpende negatieve ervaringen te verwerken, die je blijven achtervolgen en belasten met restverschijnselen. Je hoeft hierbij niet jarenlang te praten over het verleden. EMDR combineert het terugdenken aan een traumatische ervaring met snelle oogbewegingen. De nare ervaring wordt zo op een andere manier in je geheugen opgeslagen. De negatieve emoties die gekoppeld zijn aan het trauma, verminderen of verdwijnen. Ook langere tijd na het trauma is EMDR bewezen effectief. De inhoud, vorm en duur van de therapie worden afgestemd op het individu.
Angst en piekeren
Ongeveer één op de vijf mensen krijgt in zijn of haar leven te kampen met een angststoornis. Angstklachten kunnen heel uiteenlopend zijn: van angst voor een paniekaanval tot je overmatig zorgen maken en van angst voor ziekte tot angst in het contact met andere mensen. Gelukkig kent iedereen angst, want het helpt je om snel te handelen in gevaarlijke situaties, door te vluchten, vechten of bevriezen. Als je echter angstig bent voor dingen die geen reëel gevaar vormen, kan angst je in grote mate belemmeren. Veel mensen hebben de neiging om situaties die angst oproepen, te vermijden. Daardoor wordt de angst vaak echter in stand gehouden, omdat je niet kunt ‘onderzoeken’ of datgene waar je bang voor bent, ook werkelijk gebeurt.
In therapie kun je stap voor stap de vermijding doorbreken en leren jezelf gerust te stellen op moeilijke momenten. Het kan daarbij nuttig zijn om te onderzoeken waar de angst vandaan komt en te leren begrijpen waarom je op dit moment in je leven last hebt van deze klachten. De inhoud, vorm en duur van de therapie worden afgestemd op het individu.
Piekeren
Nadenken over problemen kan je helpen een oplossing te vinden. Soms verzandt nadenken echter in overmatig piekeren, vaak over uiteenlopende situaties. Dat zorgt vaak voor slaapproblemen, spanning en prikkelbaarheid.
In therapie kun je onderzoeken welke functie piekeren voor jou heeft en leren anders om te gaan met onzekere situaties waar je weinig controle (meer) over hebt. De inhoud, vorm en duur van de therapie worden afgestemd op het individu.
Mensen die veel last hebben van piekeren, kunnen ook goed profiteren van onze Mindfulness training, waarin je onder andere leert je (zorgelijke) gedachten te observeren in plaats van erdoor in beslag te worden genomen. Mensen die piekeren hebben ook vaak baat bij de Voluit Leven training, waarin je leert je negatieve gedachten en emoties te aanvaarden, in plaats van ze te controleren of vermijden.
Iedereen is wel eens somber of heeft ooit een dip gehad. Soms houdt die somberheid echter lange tijd aan, lukt het niet meer om te genieten of verlies je interesse in dingen die je voorheen wel leuk vond. Je kunt last krijgen van vermoeidheid, slaapproblemen, een kort lontje, verandering in eetlust en gewicht en van concentratieproblemen. Je voelt je wanhopig over de toekomst en ziet het leven soms niet meer zitten. Als je (een aantal van) deze symptomen bij jezelf herkent, is er mogelijk sprake van een depressie.
Met therapie kunnen de depressieve klachten afnemen, door bijvoorbeeld weer actief te worden, meer ruimte te creëren voor dingen die jou energie geven en je negatieve gedachten te leren ombuigen in meer realistische gedachten. We kijken daarbij samen hoe de depressie ontstaan is en wat factoren zijn die de depressie mogelijk in stand houden. De inhoud, vorm en duur van de therapie worden afgestemd op het individu. In sommige gevallen is er sprake van een seizoensgebonden patroon. Dan kan lichttherapie een uitkomst zijn.
Als je je herkent in dergelijke klachten, is een therapietraject echter niet altijd nodig. Regelmatig merken mensen dat het minder goed met ze gaat, maar nog niet in een depressie beland zijn. Therapie kan dan een te zwaar middel zijn, maar er is wel ‘iets’ nodig. In deze gevallen kan een training bij ons vaak genoeg handvatten bieden om een depressie te voorkomen. Bij de Mindfulness training kun je bijvoorbeeld leren om meer in het hier en nu te leven en minder verstrikt te raken in een negatieve gedachtestroom. Mindfulness kan ook worden geadviseerd aan het eind van een therapietraject, om terugval te voorkomen. Bij de training Voluit Leven leer je om je gevoelens en negatieve gedachten niet weg te drukken, maar te aanvaarden. Ook leer je te leven volgens je eigen waarden en je innerlijk kompas te volgen.